या वर्षीच्या मैफलीत भेटा…
आमीर खान
पानी फाउंडेशनच्या ‘वॉटर कप’ स्पर्धेच्या निमित्तानं महाराष्ट्रातल्या दुष्काळी पट्ट्यातल्या गावांमध्ये भगभगत्या शिवारात भाजी-भाकरी खाताना, कुदळ-फावडी मारताना, मातीनं भरलेली घमेली उचलताना एक सुपरस्टार जगतो त्या आयुष्याची कहाणी आणि गावच्या माणसांकडून त्यानं गिरवलेल्या धड्यांचा वृत्तान्त : खुद्द त्याच्याच शब्दांत!
बाबा रामदेव
दोघे संन्यासी. एक भगव्या वस्त्रांतला. एक शुभ्र वस्त्रांतला. त्यांच्याकडे योगासनं शिकायला येणाऱ्या साधकांसाठी चुलीवर कढई ठेऊन च्यवनप्राश बनवण्यापासून सुरुवात होते, आणि बघता-बघता दोघं त्यातून एक कंपनी उभी करतात. जागतिक मंदीवर मात करून त्या कंपनीचा ‘मार्केट शेअर’ एवढा वाढतो, की बलाढ्य बहुराष्ट्रीय कंपन्यांना पळता भुई थोडी होते... हे कसं घडलं? हरिद्वारच्या आश्रमात जाऊन बाबा रामदेव आणि आचार्य बालकृष्ण यांच्याबरोबर झालेल्या दीर्घ संवादातून शोधलेली ‘पतंजली आयुर्वेद’च्या थक्क करणाया प्रवासाची कहाणी... मराठीत प्रथमच!!!
आलिया भट
चणीने लहानखुरी, फक्त तेवीस वर्षांची एक तरुणी, बॉलीवूडमधले सगळे नियम फाट्यावर मारून म्हणते, मी काय करायचं हे मी ठरवीन! त्यासाठी पंजाबच्या शेतात घाम गाळून खरंखुरं काम करताना महिनामहिना बाकीचे शौक सोडा, मोबाइलही स्वीच-ऑफ करून ठेवायची धमक दाखवते. कुठून येते ही हिंमत? - आलिया भटशी गप्पांची एक संध्याकाळ!
थलैवा
वय झालं, टक्कल पडलं, तरी थोडंही म्हणून न उणावलेलं ‘रजनीकांत’ हे रहस्य नेमकं काय आहे? देवांनाही हेवा वाटावा इतकी अफाट लोकप्रियता मिळाल्यानंतरही तो इतका कमालीचा साधा कसा? टक्कल झाकत नाही आणि पांढरे केसही लपवत नाही. सुपरस्टारपदाचे तामझाम मिरवत नाही, पार्ट्या करत नाही. रंगरोगण थापून, वय लपवून फिरत नाही. दक्षिणेचा हा महानायक उत्तरेत अगदी फाटक्या माणसासारखा हिमालयात तीर्थाटन करून येतो, तेव्हा तिथे त्याला कोणीही ओळखत नाही. सफेद लुंगी आणि शर्टातल्या कोणत्याही अण्णासारखाच तो दिसतो आणि तसाच राहतो-वावरतोही! शिवाजीराव गायकवाड उर्फ रजनीकांत या माणसामागे लोक एवढे वेडे का होतात?- एक तेवढाच वेडा शोध!
अरुणाचलम मुरुगनाथन
तामीळनाडूतल्या पापनायकन पुदूर गावातला एक साधा वेल्डर माणूस. लग्न झालं. संसार सुरू झाल्यावर एके दिवशी बायकोशी नोकझोक झाली. मासिक पाळीच्या दिवसांत ती नीट काळजी घेत नाही, हे कारण. बायको म्हणाली, ‘वाट्टेल ते उपाय सुचवू नका. दर महिन्याला मी त्या महागड्या नॅपकिन्सची चैन केली ना, तर आपल्याला घरी पुरेसं दूध आणता येणार नाही.’ मठ्ठ वास्तवाचा दगड ढकलून कोणत्याही बदलाला पहिली चाल देणारा प्रश्न त्याच्या ‘अर्धशिक्षित’ डोक्यात वळवळायला लागला : असं का? - आणि त्यातून उभं राहिलं झपाटलेपणाचं एक वादळ. शांतीला आणि तिच्यासारख्या अनेक बायांना परवडणारे स्वस्त आणि स्वच्छ नॅपकिन्स बनवायचा ध्यास या अबोल, संकोची वेल्डर माणसाला गावातून उचलून थेट जगाच्या नकाशावर घेऊन गेला.
अन्नपूर्णा देवी
बाबा अलाउद्दिन खान हे तिचे वडील. ते म्हणाले, ‘तुझ्यावर माँ शारदेचा आशीर्वाद आहे. हे सूरबहार हाती घे.’ - आणि तिने एका व्रताचा निखाराच जणू हाती घेतला. पुढे जन्मगाठ पडली ती एका अवलिया कलावंताशी. पंडित रविशंकर. संसार सुरू झाला, पण फुलला नाही! दोघांमध्ये कुणाची कला श्रेष्ठ, असा पेच उभा राहिल्यावर तिने कठोर पण केला, गुरुजी आणि माँ शारदा, या दोघांव्यतिरिक्त कुणासाठीही कधीही न वाजवण्याचा! ...आणि स्वत:ला दाराआड बंद केलं. दक्षिण मुंबईतल्या एका इमारतीत त्या आजही बंद दाराआड राहातात. मध्यरात्र उलटताना सूरबहारच्या स्वरांनी दरवळणाऱ्या बंद दाराच्या आड! मोजके शिष्य वगळले, तर ते स्वर्गीय वादन गेल्या पन्नासएक वर्षांत कुणीही- अक्षरश: कुणीही ऐकलेलं नाही!!!..
देशाच्या कानाकोपऱ्यांमधून आम्ही यंदा तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहोत…
...युवर सर्च फॉर एक्सलन्स एन्ड्स हिअर!
हायस्पीड वायफायद्वारे देशभरातली सारी शहरं आणि गावं परस्परांशी जोडणाऱ्या उपग्रहाची बांधणी सध्या इसरोमध्ये होते आहे, आणि महत्त्वाकांक्षी ‘चांद्रयाना’बरोबरच ‘आदित्य मिशन’चीही तयारी वेग घेते आहे... अंतराळ विज्ञानातली अमेरिकेची दादागिरी मोडून काढणारी जागतिक स्तरावरची ही प्रतिष्ठीत संस्था!! एवढं लखलखीत यश इसरोला कसं, कशामुळे मिळालं? इसरो
शेतात जेव्हा वीज पिकते..
धुंडीतले अल्पशिक्षित शेतकरी असं जगावेगळं काय पिकवतात? - तर वीज! सौरऊर्जा! स्वत:च्या वापरापुरती वीज सौरऊर्जेच्या रूपात तयार करणं आता रुळतं आहे, पण जास्तीची वीज विकून त्यातून पैसे कमावण्यासाठी सहकारी तत्त्वावर विजेची शेती करणारं धुंडी हे भारतातलं आणि जगातलंही पहिलं गाव आहे.
अमृता शेरगील
एक अमृता पूर्ण बेफिकीर, टोकाची वादग्रस्त मतं बाळगणारी, बेधडक विधानं करणारी, प्रेमप्रकरणं, स्कॅन्डल्स ह्यांना जन्म देणारी, स्वच्छंद, फुलपाखरी वृत्तीची. दुसरी अमृता आत्ममग्न, संकोची, वैयक्तिक नातेसंबंधांच्या जाळ्यात गुरफटून गेलेली, आपल्याला कोणीच समजून घेत नाही असं मानणारी, सोलमेटच्या शोधात सैरभैर झालेली, आपल्या वडिलांचं आपल्याबद्दलचं मत चांगलं राहावं याकरता धडपडणारी. तिसरी अमृता बेबंद लैंगिक संबंधांमधून निर्माण झालेलं अनारोग्य, गर्भपात यांनी ग्रासलेली, निराशावादी. एकामागोमाग एक जोडीदारांकडून शारीरिक संग उपभोगल्यावरही मानसिक प्रेम न गवसलेली अनाघ्रात अमृता.
अक्षय पात्र
कृष्णाच्या थाळीतलं अन्न कधी संपत नसे म्हणतात. मी अशाच एका स्वयंपाकघरात पोचले होते. हुबळी आणि धारवाड या दोन देखण्या गावांच्या मध्ये आशिया खंडातलं हे सर्वांत मोठं आणि अत्याधुनिक स्वयंपाकघर आहे. इथं रोज सकाळी 12000 ते 15000 किलो गरमागरम भात शिजतो. तब्बल 25 हजार लिटर सांबार तयार होतं.
झेडपी’च्या डिजिटल शाळा!
खेड्यापाड्यांतल्या झेडपी’च्या शाळांना नवा जन्म देणाऱ्या महाराष्ट्रातल्या एका अबोल क्रांतीची विलक्षण कहाणी... महाराष्ट्राच्या वस्ती-पाड्य़ावरल्या अनेक पडक्या, दुर्लक्षित सरकारी शाळा जिवंत होऊ लागल्या आहेत, इथली ग्रामीण-आदिवासी मुलं कॉम्प्यूटर वापरतात, युट्य़ूबवर जग बघायच्या ओढीनं शाळेत येतात... आणि ही जादू घडवली आहे काही धडपड्य़ा तरुण शिक्षकांनी!झेडपी’च्या डिजिटल शाळा!
थिमक्का, नानम्मल आणि मस्तानम्मा
इंटरनेटवरल्या रंगीबेरंगी जगात ट्रेन्डी आणि हॅपनिंग असणाऱ्या तीन आज्जीबाईंच्या शोधात हुलीकल (कर्नाटक), कोईमतूर (तामीळनाडू) आणि गुडीवाडा (आंध्र प्रदेश) अशा तीन गावांत केलेल्या भन्नाट भटकंतीची जबरदस्त कहाणी...
